Sự kết hợp giữa công nghệ ảnh quang trắc tiên tiến và trí tuệ nhân tạo (AI) đã giúp tái hiện Vương cung thánh đường Thánh Peter tại Vatican dưới dạng kỹ thuật số, mang đến cơ hội khám phá một trong những di tích quan trọng nhất thế giới từ xa.
Bảo tồn di sản với công nghệ AI
Vương cung thánh đường Thánh Peter, xây dựng hơn 400 năm trước, là biểu tượng của kiến trúc Phục hưng và Baroque, với sự tham gia của các kiến trúc sư vĩ đại như Michelangelo và Bernini. Nhưng sau nhiều thế kỷ chịu tác động của thời gian và lưu lượng khách hơn 50.000 người mỗi ngày, cấu trúc của thánh đường bắt đầu xuống cấp.
Trước thực trạng này, dự án La Basilica di San Pietro được khởi động vào cuối năm 2023. Đây là sự hợp tác giữa Vatican, công ty bảo tồn kỹ thuật số Iconem và Microsoft nhằm tạo ra bản sao kỹ thuật số của thánh đường, giúp mọi người trên thế giới có thể khám phá vẻ đẹp và giá trị của nó thông qua nền tảng trực tuyến.
Brad Smith, Chủ tịch Microsoft, nhận định: “Công nghệ không chỉ mở ra tương lai mà còn giúp chúng ta gìn giữ quá khứ. Dự án này minh chứng cách đổi mới công nghệ có thể kết nối con người với lịch sử.”
400.000 bức ảnh và công nghệ xử lý khổng lồ
Iconem, công ty có trụ sở tại Paris, đã chụp hơn 400.000 bức ảnh độ phân giải cao trong ba tuần, sử dụng máy bay không người lái, máy ảnh tiên tiến, và tia laser. Các hình ảnh này được xử lý trên nền tảng đám mây Azure của Microsoft, tạo nên dữ liệu khổng lồ với dung lượng 22 terabyte – tương đương 5 triệu đĩa DVD.
Các chuyên gia đã sử dụng AI để xây dựng mô hình 3D chính xác của thánh đường. Trí tuệ nhân tạo xử lý từng bức ảnh, xác định độ sâu, kết cấu và ánh sáng, sau đó ghép chúng lại để tạo ra hình ảnh chân thực. Shawn Wright, Giám đốc thiết kế Công nghệ mới nổi tại Microsoft, chia sẻ: “Những phiên bản đầu tiên không đáp ứng được kỳ vọng, nhưng AI đã giúp chúng tôi vượt qua thử thách, tạo nên những mô hình chân thực đến từng chi tiết.”
AI còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện các lỗ hổng cấu trúc như vết nứt hay gạch khảm bị mất, hỗ trợ các nỗ lực bảo tồn lâu dài.
Trải nghiệm lịch sử từ xa
Người dùng trên toàn thế giới có thể truy cập trang web virtual.basilicasanpietro.va để tương tác với bản sao kỹ thuật số của thánh đường. Tại Vatican, du khách cũng được trải nghiệm qua các ki-ốt tương tác, cho phép xem chi tiết các khu vực cụ thể và tìm hiểu giá trị lịch sử, văn hóa của từng phần.
Dự án được công bố trước thềm Năm Thánh 2025 – sự kiện hành hương diễn ra mỗi 25 năm trong Giáo hội Công giáo. Ngoài triển lãm tại thánh đường, dự án còn ra mắt phiên bản giáo dục trên nền tảng Minecraft, mở rộng tiếp cận đến các khán giả trẻ hơn.
Ý nghĩa vượt thời gian
Với dự án La Basilica di San Pietro, AI không chỉ là công cụ đổi mới, mà còn là cầu nối giúp thế hệ hiện tại khám phá và bảo tồn những giá trị di sản quý giá. Yves Ubelmann, nhà sáng lập Iconem, so sánh: “Đây là một cuộc hành trình lịch sử kéo dài 2.000 năm, qua một công trình độc đáo.”
Dự án này không chỉ bảo tồn một phần quan trọng của quá khứ mà còn mở ra tương lai, nơi công nghệ giúp con người khám phá những điều tưởng chừng như không thể.
