Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển nhanh chóng, các chuyên gia hàng đầu từ Google đã đưa ra những nhận định quan trọng về khả năng lập luận của máy móc. Lê Viết Quốc, nhà đồng sáng lập Google Brain, cùng với Tiến sĩ Thắng Lương và Jeff Dean, đã chia sẻ những quan điểm đáng chú ý về sự tiến bộ của AI trong việc tự lập luận và giải quyết vấn đề. Bài viết này sẽ phân tích những nhận định của họ và xem xét tác động tiềm năng của AI đối với tương lai công nghệ và kinh tế Việt Nam.
Khả năng lập luận của AI: Hiện tại và tương lai
Lê Viết Quốc, một trong những nhà khoa học máy tính nổi tiếng thế giới gốc Việt, cho rằng AI đã bắt đầu biết lập luận. Ông nêu rõ rằng AI hiện có khả năng giải các bài toán Olympic quốc tế, một nhiệm vụ yêu cầu tư duy logic và sáng tạo cao. Sự phát triển này không chỉ là bước tiến quan trọng trong lĩnh vực AI mà còn mở ra nhiều khả năng ứng dụng trong tương lai. Quốc và các cộng sự đã kiểm tra dữ liệu đầu vào để tìm kiếm hướng dẫn giúp AI giải quyết các bài toán phức tạp, nhưng không tìm thấy manh mối nào, củng cố niềm tin rằng AI đã thực sự tự lập luận.
Tuy nhiên, Quốc cũng thận trọng khi đánh giá khả năng lập luận của AI hiện tại chỉ ở mức 3/10. Điều này cho thấy dù có tiến bộ đáng kể, AI vẫn còn một chặng đường dài để đạt được khả năng lập luận tương đương con người. Ông dự đoán rằng trong vòng 10 năm tới, khả năng lập luận của AI sẽ có những bước tiến vượt bậc.
Sự cần thiết của khả năng tự suy luận
Tiến sĩ Thắng Lương, nhà nghiên cứu cấp cao tại Google DeepMind, nhấn mạnh tầm quan trọng của khả năng tự suy luận của AI, đặc biệt trong tình huống thiếu dữ liệu. Trong thế giới thực, thông tin không luôn đầy đủ để đưa ra quyết định, vì vậy khả năng tự suy luận là rất quan trọng. Lương cho rằng các mô hình AI thế hệ mới (GenAI) sẽ sử dụng nhiều phương pháp suy luận dựa trên logic để giải quyết các bài toán phức tạp, giúp AI trở nên thông minh hơn và có khả năng ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục và công nghệ.
Dự đoán về sự phát triển trong tương lai
Tiến sĩ Lê Viết Quốc dự đoán rằng trong vòng 10 năm tới, khả năng lập luận của AI sẽ có những bước tiến đáng kể. Điều này có thể dẫn đến sự ra đời của các hệ thống AI có khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp hơn và tham gia vào các cuộc thảo luận phức tạp với con người. Tuy nhiên, sự phát triển này sẽ đi kèm với nhiều thách thức mới liên quan đến đạo đức, quyền riêng tư và an toàn. Việc giải quyết các vấn đề này yêu cầu sự hợp tác chặt chẽ giữa các nhà khoa học, chính phủ và xã hội.
Tiến sĩ Lê Viết Quốc tại sự kiện GenAI Summit 2024, diễn ra hôm 18/8, tại TP HCM. Ảnh: NTI
Jeff Dean, Giám đốc Khoa học của Google, đã nêu ra vấn đề ảo giác trong các mô hình GenAI. Ông cho rằng nhiều mô hình hiện tại được đào tạo theo phương pháp đoán và nối từ, dẫn đến hiện tượng AI tạo ra thông tin sai lệch hoặc không chính xác. Điều này có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt trong các lĩnh vực như y tế, tài chính và pháp luật.
Để khắc phục vấn đề này, Dean đề xuất rằng các mô hình GenAI cần hiểu rõ hơn về bối cảnh từ ngữ, không chỉ đơn thuần dự đoán từ tiếp theo mà còn hiểu được ý nghĩa và ngữ cảnh. Lê Viết Quốc cũng đề xuất giải pháp như đặt câu trả lời của AI vào các công cụ tìm kiếm để kiểm chứng, hoặc băm nhỏ câu trả lời thành nhiều mệnh đề và truy vấn ngược để phát hiện thông tin không chính xác.
Các nhà nghiên cứu như Quốc, Lương và Dean đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục cải thiện khả năng lập luận và hiểu ngữ cảnh của AI. Họ dự đoán rằng trong tương lai, các mô hình AI sẽ có khả năng tự kiểm chứng thông tin, hiểu sâu hơn về ngữ cảnh và giải thích được quá trình lập luận của mình. Việc tích hợp các phương pháp học máy truyền thống với các kỹ thuật mới như học sâu và học tăng cường cũng sẽ giúp tạo ra các hệ thống AI toàn diện hơn.
Theo dự báo từ Google, công nghệ số, trong đó AI đóng vai trò quan trọng, có thể đóng góp hàng tỷ đô la vào GDP của Việt Nam trong thập kỷ tới. Điều này cho thấy tiềm năng lớn của AI trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nhấn mạnh sự cần thiết đầu tư vào nghiên cứu và phát triển AI tại Việt Nam.
AI không chỉ ảnh hưởng đến các ngành công nghệ cao mà còn có thể lan tỏa đến nhiều lĩnh vực khác như nông nghiệp, y tế, giáo dục và sản xuất. Ví dụ, trong nông nghiệp, AI có thể giúp tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực, dự đoán thời tiết và quản lý dịch bệnh, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Tại hội nghị, Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc dẫn dự báo của Google rằng đến 2030, giá trị tác động kinh tế hàng năm của công nghệ số tại Việt Nam có thể đạt 1.733 nghìn tỷ đồng (74 tỷ USD), trong đó có sự đóng góp lớn của AI. Bà cũng dẫn kết quả nghiên cứu của Thundermark Capital cho thấy Việt Nam và Singapore là hai đại diện Đông Nam Á đang góp mặt trong Top 30 thế giới về nghiên cứu AI.
Việc phát triển và ứng dụng AI có vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả kinh tế và cải thiện chất lượng cuộc sống. Để đạt được điều này, cần sự kết hợp hài hòa giữa giáo dục, hợp tác quốc tế và chính sách hỗ trợ từ chính phủ. AI có thể trở thành động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam trong tương lai gần.
